Sayı 27
Makaleler
Mesut MEZKİT
Editörden
27. sayımıza ulaşmanın mutluluðu içindeyiz. Allah’ a (CC), binlerce kere şükrüler olsun. Dile kolay, tam 14 yıldır sürekliliði olan zorlu bir süreçten bu noktaya gelebilmek; bizleri bahtiyar kılmaktadır. Zira Türkiye’de dergi çıkarmak, hele fikri bir dergi ise, güçlükler daha da artmaktadır.
Akademik bir derginin sürekliliði -takdir edersiniz ki- çok önemlidir. Dergimizin akademik camia, fikir ve kültür çevrelerinde, önemli bir yer edinmeye başlaması, yayıncılık adına ne kadar deðerli bir faaliyette bulunduðumuzu göstermektedir. Akademik ve fikrî bir araştırma dergisini birlikte yürütmenin zorluðu da ortadadır. Kaliteli bir yayın yapmak için makalelerin belli bir seviyede olması kaçınılmazdır. Makale seçimindeki zorluklar, hakem heyetinin ince eleyip sık dokuması, çevirilerdeki hassasiyetimiz işimizi zorlaştırmaktadır. Kalıcı olmada belirli kıstasların zorunluluðu da cabası... Hakem raporlarına göre birçok makalenin yayımlanmaması, reddedilmesi ve bunu yazarına izah ise ayrı bir çaba gerektiriyor. Bu da kaliteli dergi çıkarma şevkini örseliyor. Buna raðmen Kaf Daðındaki fikri ideale ulaşmak, Yitik Hikmete vuslatı gaye edinme ülküsünden vazgeçmek; korku iklimine teslimiyettir. Dolayısıyla yıllardır süren doðru gelecek mefkûresinden vazgeçmek, kendini inkârdır. Bütün engelleri bertaraf edilmesi, yenilerine işaret olacaðını bildiðimizden, -daima- dimdik ayakta kalmanın telaşı içinde olacaðımızdan şüphe edilmemelidir. Bir ışık yakıp, ziyasını fazlasıyla ötelere taşımanın şuuruna sahip bir anlayışı bedbinlik anında, ümit var olabilmenin şavkını zihinlerde teşekkülün peşinden koşturacaðız. Bu hususta “her şeye raðmen" istikbale umutla bakmayı her daim diri tutacaðız. Bununla birlikte yukarıda da zikrettiðimiz gibi, bir taraftan hakemli yazıların sürece baðlı olması ve akademik kurallara uymayan makalelerin reddi, zaman zaman sıkıntılara sebep olmaktadır. Belli bir emekle kaleme alınan makalelerin reddedilmesi yazarı açısından zorluklar içermektedir. Ama bu durum, hakemli dergilerin olmazsa olmazlarındandır. Araştırma‐inceleme yazılarında makale sahiplerinin akademik isimlerle yayımlanması talebi, bizi zorlayan konulardandır. Bu tarz yazılar, hakeme gönderilmeden, yayın kurulunun oybirliði veya oy çokluðu ile kabulünden sonra yayımlanması, akademik sıfatları gereksiz kılmaktadır. Ancak biz, yine de bu vasıfları yayımlamaktayız. Fikrî yazılar ise, güncelliði takip anlamında önemlidir. Bunun için güncel makalelerin yayım tarihi ile irtibatlı olmasına dikkat etmekteyiz. Derginin çıkma aralıðında o anki hale uygun düşecek yazıları gazeteci mantıðından uzak bir şekilde neşretmekteyiz. Buradaki amaç, nitelikli düşünceleri fikrî hayata kazandırmaktır. Bizi yönetenlere rehberlik açısından mühim olduðunu düşünmekteyiz.
Bu noktada bizleri yalnız bırakmayan akademik kadromuza ve yayın kurulumuza çok teşekkür ediyorum. Çünkü böylesi bir dergi, ancak Yayın Kurulu, Editör Kurulu ve Danışma/hakem kurulunun müşterek hareket etmesiyle mümkündür. 27. Sayımızda katkı saðlayan yazarlarımıza da ayrıca şükranlarımızı arz ediyoruz.
28. sayımızda buluşmak ümidiyle…
Zeynep HÖBEL; Zuhal ERGEN
İşsizlikle Mücadelede İstihdam Politikaları ve Pandemi Döneminde Uygulanan Reaktif Politikalar
Covid-19’ un Dünya Saðlık Örgütü tarafından 11 Mart 2020 tarihinde pandemi ilan edilmesinden bu yana, çeşitli alanlarda ulusal ve küresel çapta sorunlar ortaya çıkmıştır. Halen birçok insanın yaşamını kaybetmesine neden olan pandemi nedeniyle ülkeler hastalıðın toplum içinde yayılmasını önlemek için fiziksel teması en aza indirebilmek adına zaman zaman kısmi ve tam kapanma kararları almak durumunda kalmıştır. Alınan bu kapanma kararlarıyla birlikte kitleler uzun bir zaman evlerde izole bir şekilde yaşam mücadelesi vermiştir.
Covid-19 Pandemisiyle mücadele, her ne kadar ilk etapta saðlık alanında başlasa da pandeminin olumsuz etkileri nedeniyle bu savaşım zamanla sosyal, ekonomik, kültürel, eðitim gibi türlü alanlara da yansımıştır. Ülkeler de pandeminin olumsuz etkilerinden en az hasarla kurtulabilmek adına derhal acil eylem politikalarını devreye koymuşlardır. Bu çerçevede öncelikli etkilenen acil müdahale ve mücadele gerektiren alanlardan biri istihdam alanı olmuştur. İstihdama yönelik olarak acil eylem politikaları dahilinde çoðu ülkede çeşitli destek ve yardım paketleri devreye girmiştir. Bu kapsamda ülkeler pandeminin getirdiði istihdam sorununun üstesinden gelebilmek adına öncelikli olarak hızlı cevap verebilme kabiliyeti yüksek reaktif politikalarla istihdamı koruma altına almaya çalışmışlardır.
01 - 12
Anahtar kelimeler: İşsizlik, Aktif İstihdam Politikaları, Reaktif İstihdam Politikaları
Kevser ARMAN; Arzu ORGAN; Simge YENİLMEZEL; Müge AKAY
Ulaştırma Modeli ile Elektronik Firmasının Daðıtım Aðının Planlanması
Yoðun rekabetin yaşandıðı günümüzde taşıma maliyetleri işletmeler açısından oldukça önemli bir unsurdur. Firmalar rekabet yaparken ürünlerini minimum maliyet ile satışa sunmak ve en hızlı bir şekilde müşteriye ulaştırmak durumundadırlar. Bu nedenle ulaştırma faaliyetlerinin optimize edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada İstanbul’da faaliyet gösteren elektronik firmasının müşterilerine ürün daðıtım problemi ele alınmıştır. Talebi karşılamak için ürünler üç farklı şehirdeki fabrikalardan dokuz farklı şehirdeki müşterilere teslim edilmektedir. Çalışmada başlangıç uygun çözümü bulmak için Vogel Yaklaşım Yöntemi (VAM), optimum taşıma maliyetini bulmak için Çoðaltan (MODI) yöntemi kullanılmıştır. Problem daha sonra GAMS programında doðrusal programlama modeli ile çözülmüş ve her iki yönteme göre bulunan sonuçlar karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, elektronik firması için en az taşıma maliyetini veren en iyi daðıtım planı elde edilmiştir.
13 - 22
Anahtar kelimeler: VAM, MODI, Doðrusal Programlama, Taşıma Maliyeti , Ulaştırma Modelleri
Mehmet Ali MENGÜLOĞLU; Celaleddin SERİNKAN
Ahlâki Liderlik ve Bir Yansıması Olan Erdemli Liderlik
Günümüzde liderliðin birçok farklı yönü araştırılmaktadır. Bu çalışmalarda özellikle liderliðin ahlâki yönüne vurgu yapılmaktadır. Nitekim liderlik sürecinin başarılı olmasının temelinde liderlerin ahlâk anlayışı etkili olmaktadır. Liderin takipçileri üzerinde güven oluşturması ahlâki davranışlar sergilemesiyle mümkün olmaktadır. Literatürde liderlerin ahlâki davranış ve tutumları ahlâki liderlik çalışmalarında incelenmektedir. Bu çalışmada ahlâki liderlik ile birlikte liderliðin başka bir yönü olan erdemli liderlik kavramı incelenmiştir. Erdemli liderlik, Aristoteles’in erdem teorisine dayanan bir liderlik yaklaşımıdır. Erdem teorisine göre erdem, bireylerin davranışlarını iyiye yönlendiren ahlâki deðerleri ifade etmektedir. Bu bakımdan erdemli liderlik, liderlerin erdemli davranışlar sergilediði bir süreçtir. Literatürde ise bu liderlik yaklaşımına yönelik tanımlayıcı ve açıklayıcı çalışmaların yetersiz olduðu görülmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada erdemli liderlik yaklaşımı tartışılmış ve literatürdeki eksiklikler giderilmeye çalışılmıştır.
23 - 30
Anahtar kelimeler: Erdem, Liderlik, Ahlâki Liderlik, Erdemli Liderlik
İrfan YACAN
Endüstri 4.0 Teknolojileri ve Toplum 5.0 Kavramı
Sanayi Devrimi ile üretimde makinelerin kullanılması, insanlık tarihi için önemli bir gelişmedir. Daha sonraki teknolojik gelişmeler ve bilgi tabanlı sistemlerin önem kazanması ile “Endüstri Toplumu”ndan “Bilgi Toplumu”na geçiş saðlanmıştır. Son yıllarda, Endüstri 4.0 ile birlikte siber fiziksel sistemler, nesnelerin interneti, bulut bilişim, yapay zekâ, blok zincir, akıllı fabrikalar gibi teknolojiler hayatımıza girmiştir. Ortaya çıkan teknolojiler daha çok üretim açısından yeni bir perspektif sunmaktadır. Toplum 5.0 ise, yeni bir insan merkezli teknoloji vizyonu sunmakta ve teknolojinin toplum yararına sosyal hayatla entegrasyonunu hedeflemektedir. Bu çalışmada, Endüstri 4.0 uygulamaları ve Toplum 5.0 kavramı açıklanmakta, ayrıca Endüstri 4.0 ve ileri teknolojilerin Toplum 5.0 bakış açısı ile deðerlendirilmesini amaçlanmaktadır.
31 - 39
Anahtar kelimeler: Teknoloji, Endüstri 4.0, Toplum 5.0
Sadık AMBER
Kırgızistan’da Boşanma Sebepleri ve Kırgız Halkına Sosyal Tesirleri
Son yıllarda bilim, teknoloji ve kültürel sahada çok büyük ve köklü gelişmeler meydana gelmiştir. Bu gelişmeler neticesinde, toplumsal yapı ciddi manada deðişim ve dönüşüme uðramıştır. Bu deðişimlerin toplumsal yapılarda yansıması, bazen müspet ve bazen de menfi şekilde tezahür etmektedir. Bu deðişim ve dönüşümlerden en fazla etkilenen toplumsal yapıların birisi ve belki de en başta geleni hiç şüphesiz aile müessesesidir. Her açıdan güçlü bir toplum, güçlü bir aile yapısıyla mümkündür. Aile, beşeriyetin tarih sahnesine çıkmasından bu yana ehemmiyetini hiç kaybetmeyen sosyal müesseselerden biri kabul edilmiştir. Ailenin oluşması evlilik yoluyla mümkündür. Aile kurmak nasıl yadsınamaz bir hakikatse, o aile birlikteliðinin nihayete ermesi de inkâr edilemez bir gerçektir. Evlilik sisteminin önce duygusal, sonra da hukuki olarak nihayete ermesi "Boşanma" olarak kabul edilmektir. Boşanma genelde bütün dünyada, özelde ise Kırgızistan’da günden güne artışı devam eden en güncel problemlerden birsidir. Kırgızistan’da boşanmalar eski dönemlere nazaran artış göstermektedir. Bu makalede Kırgızistan’da boşanma sebepleri ve Kırgız halkına tesirleri ele alınmıştır. Kırgızistan’da bu sahada yapılmış çalışmalar olmakla beraber yeterli düzeyde deðildir. Bu makalede iki hedef ön plana çıkmaktadır. Birincisi, Kırgız aile yapısında, boşanma olgusunun artarak devam ettiðine ve çözümler üretilmediði takdirde toplum yapısının ciddi darbe alacaðına işaret ederek farkındalık oluşturmak tır. İkincisi ise, bu sahada araştırma yapacaklara katkıda bulunmaktır.
40 - 55
Anahtar kelimeler: Boşanma, Boşanma Sebepleri, Aile, Evlilik.