Sayı 28
Makaleler
Mesut MEZKİT
Editörden
Yeni Fikir Dergisi’nde bilimsel özgünlük ve özgürlük esastır.
Yeni Fikir Dergisi, yayın hayatına başladığı 26 Nisan 2009 tarihinden bu yana bilimsel özgünlük ve özgürlüğü esas
almıştır. Soğuk dergicilik anlayışını kabul etmeyen bir yayın politikasını amaç edinmiştir. Bu doğrultuda 14 yıldır yayın hayatındadır. 2009 yılından beri basılı; 2012 yılından itibaren de hem basılı hem de e-dergi formatında ilmî faaliyetlerini sürdürmüştür. Zikredilen yayın politikasından taviz vermeden sürekliliğini devam ettirmekte kararlıdır.
Zorluklarla mücadele ederek; yerelden dünyaya açılan bir akademik yayının fikri bir arka planının olması tabiidir.
Sadece dergi çıkarmak adına bir eylemde bulunmak bizlerin ve ilk baştan beri bizimle birlikte hareket edenlerin kuru bir kavgası olarak düşünülemez.
Belirli kıstasları barındırmak şartıyla fikrî ve akademik çalışmalara yer veren Yeni Fikir Dergisi tarihteki yerini
almıştır. Kurumsallaşmıştır. Her türlü çalışmaya özgünlük ve özgürlük çerçevesinden bakan bir anlayışa sahip Yeni Fikir Dergisi dâhili ve harici
tepkileri dikkate almakla birlikte yönlendirilemez olduğu da bir vakıadır. Aksi bir durum bilimsel ahlaka zıt olduğu gibi fikrî tekâmüle de engeldir.
Yayın politikası gereği dergiye gelen çalışmalar Yeni Fikir Dergisi Yayın Kurulu tarafından ilke temelli bir ön
değerlendirmeden geçirilir. Bu aşamada bilimsel ölçülere ve özgünlüğe dikkat edilir ve yeterli görülürse Editör Kurulu’na gönderilir. Artık bu safhadan sonra hakemlik süreci başlamış demektir. Dolayısıyla hangi çalışma olursa olsun; geçmişte olduğu gibi gelecekte de hem Yayın Kurulu hem de Editör
Kurulu’nun onayından geçerek yayınlanma hakkı elde etmiş bir makale, Yeni Fikir Dergisi açısından özgün ve özgür bir çalışmadır. Özgündür; kabul edilen çalışma, yazarın araştırmaları neticesinde ulaştığı bir neticedir. Bu sebeple Yeni Fikir
Dergisi’nden yayınlanma hakkı elde etmiş bir makale, yazarın özgünlüğüne ve fikir hürriyetinde kısıtlamaya gitmeden düşüncesini beyan ettiği çalışma olarak kabul edilir ve dergide yayımlanmaya değer bulunmuş anlamına gelmektedir. Yayın politikasında da belirtildiği üzere dergimizdeki çalışmalar makul eleştiri hudutları dışında; hiçbir zaman
gerçek kişi, tüzel kişi ya da bir ülkenin hedef alınmasına yönelik kasti çalışmalara yer vermez. Bu durum ilmî bir bakışa; bilimsel özgün ve özgürlüğe aykırıdır.
Bu sayımızda da katkı veren değerli yazarlarımıza şükranlarımızı arz ediyoruz. 29. sayımızda buluşmak ümidiyle…
Gülden KARAKUŞ
Kadın Girişimciliği ve Cinsiyet Eşitsizliğinin İnsani Gelişme Üzerine Etkisi
Kadın girişimciliği liderlik, inovasyon, araştırma ve geliştirmenin etkinliği, iş fırsatları oluşturma, rekabetçilik, üretkenlik ve yeni endüstrilerin oluşturulmasında önemli bir rol oynar. Kadın girişimciliğiyle kadınların sunduğu ekonomik katkı, ekonomik büyüme ve dayanıklılık için kritik bir önem taşır. Cinsiyet eşitsizliği genellikle kadınların benzer durumdaki erkeklere göre dezavantajlı olmasını ifade eder. Cinsiyet eşitliğinin sağlanması kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesinde anahtar unsurlardan biri olarak görülmektedir. Bu araştırmada, cinsiyet eşitsizliğinin azaltılması ve kadın girişimciliğinin artırılmasının toplumların insani gelişmesini olumlu yönde etkiyeceği öngörülmüş ve dünya genelinde 76 ülkeye ait kadın girişimciliği, cinsiyet eşitsizliği ve insani gelişme verisiyle kadın girişimciliği ve cinsiyet eşitsizliğinin insani gelişme üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırma sonuçları, kadın girişimciliğinin ve cinsiyet eşitsizliğinin insani gelişmeyi anlamlı düzeyde etkilediğini göstermiştir. Kadın girişimciliği insani gelişmeyi pozitif yönde etkilerken cinsiyet eşitsizliği negatif yönde etkilemiştir. Kadın girişimciliğini teşvik eden uygulamaların hayata geçirilmesi, kadın girişimcilerin desteklenmesi ve cinsiyet eşitsizliğini azaltmaya yönelik politikalar geliştirerek kadınların ekonomik ve sosyal süreçlere daha fazla katılımının sağlaması, ülkelerin insani gelişme düzeylerini artırmaya yönelik öneriler olarak sunulmuştur.
01 - 10
Anahtar kelimeler: Kadın girişimciliği, cinsiyet eşitsizliği, insani gelişme
Mustafa SOBA; Aliye KARATAŞ
Türkiye’de 2001-2021 Yılları Arasında Altı Sigma Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerinin Değerlendirilmesi
Dünyada Altı Sigma’yı ilk uygulayan ve kullanan Motorola şirketi olmuştur. Şirketlerin doğal amacı kar elde etmektir. 1980’li yıllarda ortaya çıkan Altı Sigma kavramı yönetim felsefesi olarak benimsenmiştir. Sanayi işletmelerinde nihai amaç, karşılaşılan hata sayısını sıfıra veya en aza indirgemektir. Hataların en aza indirgenmesi sonucu gereksiz malzeme kullanımı, israf ve fireler azalacaktır, enerji ile zaman kayıpları önlenecektir. İşletmede üretimin hatasız yapılması ile beraber üretim, enerji, satış ve insan kaynakları planlanması kolayca yapılabilecektir. Altı Sigma’nın en çok özel sektör tarafından tercih edilmiş olması kamu kurumundaki durumu üzerine merak uyandırmıştır. Altı Sigma’da, verimliliği, kaliteyi ve dolayısıyla müşteri memnuniyetini artırma hedefi vardır. Kısa geri ödeme süreleri ve yüksek yatırım getirisi elde etme beklentisi de Altı Sigma’nın hedefleri arasındadır. Geçmiş yıllarda hizmet sektöründe kalitenin kolayca ölçülemeyeceği gibi yanlış bir düşünce vardı. Ama günümüzde anlaşılmaktadır ki hizmet sektöründeki süreçlerin ölçüm için uygun olduğu bir kabulü vardır. Türkiye’de Altı Sigma alanında yapılan çalışmaların nitel araştırması yapılması hedeflenmiştir. Bu kapsamda 2001-2021 yılları arasında yazolan 206 adet tezin türü, Üniversite, Enstitü, Ana Bilim Dalı, yazım dili, konular ve erişebilirlik durumu gibi çeşitli değişkenler ele alınarak analiz yapılmıştır.
11 - 18
Anahtar kelimeler: Altı Sigma, Kamu Kurumu, Lisansüstü Tez
Nazan Özdemir-Öztürk
Türkiye Otomotiv Sektörünün Beş Güç Modeli ile Değerlendirilmesi
Günümüz teknoloji cağı ile birlikte birçok yeniliğin farklı alanlarda tecrübe edildiği sektörlerin başında otomotiv sektörü yer almaktadır. Bu tecrübeler sadece otomotiv sektörüyle kalmayıp sektörle bağlantılı diğer tedarikçileri ve anabileşen sağlayıcıları da etkilemektedir (çevreci araçlar, akıllı ulaşım sistemleri, elektro-mobilite, vb.). Bu nedenle, Türk otomotiv sektörünün, küresel pazardaki konumunu koruması ve geliştirmesi için yeni trendleri, yasal düzenlemeleri yakınan takip etmesi ve proaktif tutum sergileyerek rekabet avantajı sağlayıp gelecek planlamalarını geç kalmadan yapması oldukça önemlidir.
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki otomotiv sektörünün rekabet yapısını Porter’ın Beş Güç Modeli aracılığı ile analiz ederek genel bir değerlendirme sunmaktır. Yapılan analiz sonucunda ikame ürünlerin tehdidinin düşük olduğu, fakat yeni pazara girişlerin tehdit seviyesinin ve var olan firmalar arası rekabetin yüksek olduğu söylenebilir. Ancak, tedarikçilerin ve alıcıların gücü orta seviyede bulunmuştur.
19 - 27
Anahtar kelimeler: Otomotiv sektörü, Rekabet analizi, Beş Güç Modeli
Mustafa BAYHAN; İrfan YACAN; Ayten DEMİREL
Üretim Süreçlerinde İstatistiksel Kalite Kontrolü Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma
İşletmeler ürün ve hizmet üretirken, belirli standartları göz önünde bulundurmaları gerekir. Bu standardı sağlamak ve üretimin hedeflenen kaliteye uygunluğunu denetlemek, bazı kalite araç ve yöntemlerini kullanmayı gerektirir. Bu bağlamda işletmeler, üretim süreçlerindeki doğal ve özel varyasyonları denetleyebilmek için, Shewhart tarafından 1920’lerden itibaren ortaya atılan kontrol diyagramlarını ve istatistiksel araç ve yöntemleri kullanmaları önem arz etmektedir. Bu çalışma, istatistiksel kalite kontrolü çalışmaları hakkında, DergiPark ve TR Dizin’in arama motorlarında, “istatistiksel kalite kontrolü”, “istatistiksel süreç kontrolü” ve “istatistiksel proses kontrolü” anahtar kelimeleriyle yapılan literatür araştırmasını özetlemeyi ve araştırmaya konu olan çalışmaların incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, makalelerin yıllara göre ve dergilere göre dağılımı incelenmiş, çalışmaların tam listesi verilmiştir. Derlenen makalelerin tamamının pratik çözüm çalışması olduğu ve imalat işletmelerinde yapılan uygulamalardan oluştuğu görülmüştür.
28 - 35
Anahtar kelimeler: İstatistiksel Kalite Kontrolü, İstatistiksel Süreç Kontrolü, İstatistiksel Proses Kontrolü.